Wat zeggen de verkiezingsprogramma’s over de loonnormwet en minimumlonen, pensioenen, sociale zekerheid, een eerlijke bijdrage van vermogenden en bedrijven, haalbare loopbanen, een ambitieus klimaatbeleid? Vakbond ABVV maakte een analyse in acht punten.

“Met welke partijen kan je erop vooruit gaan op vlak van loon en werk?”. Die vraag is het centrale uitgangspunt van een inhoudelijke analyse van de verkiezingsprogramma’s die vakbond ABVV opstelde in aanloop naar 9 juni 2024. In acht punten krijg je als kiezer een helder beeld van de doelstelling en voornemens van de politieke partijen.

1. Loonnormwet

De vakbonden willen terug de vrijheid om met de werkgevers over lonen te onderhandelen. Dit is vandaag zo goed als onmogelijk door de wet op de loonmarge, de zogenaamde wet van ’96, die nu al jarenlang strikte loonmatiging oplegt. Deze wet moet dringend herzien worden opdat vakbonden weer kunnen onderhandelen voor loonsverhogingen die naam waardig, bovenop de automatische loonindexering.

• Met deze partijen heb je kans op meer brutoloon: Vooruit, Groen, PVDA
• Met deze partijen niet: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

2. Meer middelen voor de sociale zekerheid

Aanvallen van de politieke rechterzijde op de sociale zekerheid werden gepareerd door de socialistische regeringspartijen. Een herfinanciering van het sociale zekerheidssysteem dringt zich op. Het ABVV stelt voor de verlagingen van werkgeversbijdragen af te schaffen en een ‘vergrijzingsdotatie’ in te voeren om de kosten van de vergrijzing te helpen dragen. De vakbond wil alle sociale minima optrekken tot minstens 10% boven de armoedegrens en de uitkeringen voor tijdskrediet, verlof voor medische bijstand of ouderschapsverlof verhogen, onder meer voor alleenstaande ouders.

• Deze partijen willen de sociale zekerheid versterken: Vooruit, Groen, PVDA
• Deze partijen niet: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

3. Betere pensioenen

De pensioenen gingen afgelopen jaren omhoog, met dank aan de progressieve regeringspartijen. Dit was al lang een eis van het ABVV. Een volgende regering moet volgens de vakbond meer oog hebben voor de lengte van loopbanen. ABVV wil de wettelijke pensioenleeftijd terug naar 65 jaar en ijvert voor een recht op volledig pensioen na een loopbaan van 40 jaar. Daarnaast moet er ook meer rekening worden gehouden met belastend werk. Degenen die daar tijdens hun carrière mee te maken krijgen, zouden eerder met pensioen moeten kunnen gaan, zonder inkomensverlies.

• Als het van deze partijen afhangt, heb jij nog een deftig pensioen: Vooruit, Groen, PVDA
• Met deze partijen duidelijk niet: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

4. Vermogensbelasting

Grote vermogens moeten rechtvaardiger bijdragen. De rode vakbond pleit voor een progressieve jaarlijkse vermogensbelasting 1% vanaf 1 miljoen euro (exclusief de eigen woning) en 4% vanaf 1 miljard euro. Hiervoor is een vermogenskadaster nodig.

• Deze partijen willen de sterkste schouders eerlijk laten bijdragen: Vooruit, Groen, PVDA
• Deze partijen laten de sterkste schouders ongemoeid: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

5. Eerlijke bijdragen van bedrijven

Het is de vakbond een doorn in het oog dat de vennootschapsbelasting verlaagd is en de overheid en sociale zekerheid op die manier een pak inkomsten misloopt. “Alle bedrijven moeten belasting betalen op hun winsten aan het tarief van 25%, en 35% op overwinsten. De strijd tegen belastingontwijking en fiscale hocuspocus moet opgevoerd worden”, klinkt het.

• Deze partijen vinden dat bedrijven ook hun steentje moeten bijdragen: Vooruit, Groen, PVDA
• Voor deze partijen hoeft dat niet: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

6. Haalbare loopbanen

De eeuwige race naar meer flexibiliteit moet dringend stoppen. Werk moet weer werkbaar worden en de sleutelrol van vakbonden hierin moet erkend worden. Het ABVV schuift collectieve arbeidsduurvermindering met behoud van loon en compenserende aanwervingen naar voor als prioriteit. Dit zou bevorderd moeten worden door de werkgeversbijdragen aan de sociale zekerheid af te stemmen op de norm van de 32-urenweek voor een voltijdse job.

• Met deze partijen wordt werk werkbaarder: Vooruit, Groen, PVDA
• Met deze partijen werk je je te pletter: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

7. Hoger minimumloon

De minimumlonen gingen de afgelopen legislatuur al naar omhoog, op initiatief van de socialistische partijen, maar het ABVV dat al lang campagne voort voor deftige minimumlonen vindt dat deze moeten verder moeten evolueren naar 17 euro bruto per uur of 2.800 euro bruto per maand. Waarom? Om waardig van te kunnen leven, zeker in het licht van de gestegen prijzen van de afgelopen jaren.

• Deze partijen willen een waardig minimumloon: Vooruit, Groen, PVDA
• Deze partijen niet: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V

8. Ambitieus klimaatbeleid

We kunnen onze planeet nog redden op voorwaarde dat we massaal investeren in openbaar vervoer, in kwalitatieve infrastructuur en als de overheid weer een belangrijkere rol gaat spelen op de energiemarkt. De vakbond benadrukt dat werknemers centraal staan in een rechtvaardige klimaattransitie.

• Met deze partijen maakt de planeet nog een kans: Vooruit, Groen, PVDA
• Met deze partijen is de klimaatomwenteling verder af dan ooit: Vlaams Belang, N-VA, Open Vld, CD&V