De vakbonden komen op 20 juni op straat voor meer koopkracht. Het is nodig. Alles wordt duurder, maar de lonen blijven achter.

De inflatie steeg vorige maand tot boven de 8%. Het einde is voorlopig nog niet in zicht. Alles wordt duurder, en iedereen voelt dit aan de kassa bij de supermarkt, of aan zijn bankrekening op het einde van de maand.

Vooral de energieprijzen doen pijn. De gasprijs ging bijvoorbeeld met 139% omhoog. Maar zo goed als alle producten stijgen in prijs aan een tempo dat we al sinds de vroege jaren ’80 niet meer hebben gezien. De prijs van koffie en brood gingen met respectievelijk 14% en 10% omhoog. Voor pasta betaal je gemiddeld 26% meer dan een jaar geleden.

Index

Gelukkig kennen we in ons land de automatische indexering van lonen en uitkeringen. Dat beschermt de meeste gezinnen tegen de grootste prijsschokken. Helaas zit er flink wat vertraging op de automatische indexering. In sommige sectoren zien werknemers hun lonen slechts één keer per jaar aangepast aan de stijgende levensduurte. Dat betekent vele maanden van hogere facturen en dalende koopkracht alvorens die broodnodige compensatie wordt doorgevoerd.

Zonder automatische loonindexering zouden vandaag veel meer gezinnen in de armoede verzeild raken. Toch gaan er stemmen op, vanuit het bedrijfsleven, om het systeem van automatische indexering aan te passen. Die aanpassing zou natuurlijk zwaar in het nadeel zijn van alle werknemers en mensen met een uitkering in ons land.

Winsten vs. lonen

Het idee om te raken aan de automatische loonindexering is buitengewoon misplaatst wanneer we lezen dat de Belgische bedrijven recordwinsten boeken. Belgische ondernemingen boeren zelfs beter dan die in onze buurlanden. Volgens de krant De Tijd realiseerden de beursgenoteerde bedrijven in ons land in 2021 een recordwinst van zo maar eventjes 21,4 miljard euro. De aandeelhouders profiteren volop van deze gunstige cijfers en zien zo’n 10 miljard euro als dividend uitgekeerd.

Voor werknemers ziet het er allemaal minder rooskleurig uit. Zij krijgen een strenge loonnorm opgelegd. De zogenaamde wet van ‘96 kreeg de naam “wet tot bevordering van de werkgelegenheid en tot preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen” opgeplakt. Dit betekent dat het Belgische loonoverleg (tussen vakbonden en werkgevers) nu al 25 jaar in een strikt kader gevangen zit.

In 2017 verstrengde de regering-Michel deze wet nog, waardoor die nóg nadeliger werd voor werknemers. De zogenaamde ‘dwingende loonmarge’ werd in dat kader voor 2021-2022 vastgelegd op een schamele 0,4%.

Omhoog met de lonen

Daarom komen de vakbonden op 20 juni weer op straat. ABVV, ACV en ACLVB betogen in gemeenschappelijk vakbondsfront voor meer lonen. Ze eisen een aanpassing van de veel te strenge loonnormwet in het voordeel van de werknemers. Die aanpassing moet het voor de vakbonden weer mogelijk maken om te onderhandelen over échte loonsverhogingen. De werknemers – in bedrijven, in de zorg, in de openbare diensten en elders – hielden onze samenleving draaiende in bijzonder moeilijke coronatijden. Zij verdienen meer dan wat applaus.

Contacteer je delegee of je lokale afdeling voor praktische informatie.