Op 8 mei 2022 verzamelden verschillende organisaties en individuen bij het Fort van Breendonk. De aanwezigen scharen zich achter de eis van de 8 meicoalitie: maak van 8 mei een officiële feestdag. Ook dit jaar trekt de coalitie naar Breendonk met dezelfde boodschap.

// een bijdrage van Vlaams ABVV

Duitsland onder leiding van de nazi’s wordt verslagen. Er komt een einde aan de wreedheden van het fascisme. Ontegensprekelijk was 8 mei 1945 een historische dag. Tot in 1974 werd deze herinnering levend gehouden  via een officiële Belgische feestdag. Is met het wegvallen van die feestdag is het gevaar van fascisme en extreemrechts ook geweken? We gingen in gesprek met Ellen De Soete, initiatiefneemster van de 8 meicoalitie.

“Op einde van haar leven maakte mijn moeder mij heel duidelijk attent op het feit dat ze signalen oppikte die ze in de jaren ’30 meemaakte. Joden werden aangevallen. Er werd onrust en tweedracht gezaaid. Toen had je de joden en vandaag heb je mensen van ‘kleur’ die geviseerd worden. Ook de vakbonden werden toen gekortwiekt.”

“De geschiedenis is zich aan het herhalen. Extreemrechts beweert vandaag dat ze opkomen voor de werkende mens. Maar wat doen ze in de realiteit? Ze verkondigen mooi weer maar ze trekken mensen uit mekaar. Extreemrechts wil verdeeldheid. Terwijl wij met de coalitie mensen van verschillende achtergronden samen brengen. Jong en oud komt samen om het tegenovergestelde te prediken. Dat is de kracht van 8 meicoalitie. Het is tijd dat mensen opstaan en zich verenigen.”

Racistische boodschappen en haatberichten, vooral online maar ook op de werkvloer, zijn tegenwoordig heel gebruikelijk. Dergelijke boodschappen worden heel makkelijk verspreid en overgenomen door veel mensen. Dit wordt mogelijk gemaakt mede dankzij de sociale media. Maar ook een aantal politieke partijen nemen standpunten van extreemrechts over. Dat helpt natuurlijk extreemrechts te normaliseren.

Zelf ben je ook militant. Heb je zulke ervaringen op de werkvloer?   

“Zeker weten. Ik heb reacties en opmerkingen gehoord dat in principe niet zou mogen. Ook merk ik dat mensen met een vreemde origine of een andere huidskleur waarvan ik weet dat ze goede werkkrachten zijn, gepest worden en daar door hun job opgeven. Je ziet het verergeren. Soms hoor je zelfs onaanvaardbare uitingen van vakbondsmilitanten. Dat kan niet. Dat kan je niet menen!”

Hoe kunnen we dit op de werkvloer aanpakken? Wat doe je in zulke situaties?

“Als ik zoiets merk of hoor dan reageer ik daarop. Ik laat dat niet blauw-blauw. Als vakbondsmilitant mag je nooit achteruit deinzen. We zijn er om de mensen te beschermen en te helpen. In veel gevallen veroordelen ze iemand van kleur al op voorhand. Terwijl ze die persoon niet eens kennen en nooit met hen hebben gesproken. Daarom hebben ze ook geen voeling met die mensen. Je moet mensen samenbrengen, samen tot een gesprek komen … Er is nood aan echte communicatie. Mensen die raciale uitspraken doen moeten daarop gewezen worden. We mogen niet  bang zijn en onze mond houden. Want door te zwijgen wordt het geaccepteerd. Linkse mensen zijn soms veel te braaf. Er moet gereageerd worden op al wat extreemrechts ophoest. We moeten counteren, er tegenin gaan en hun leugens blootleggen.”

Actie tegen extreemrecht op 7 en 8 mei. Doe mee!

Door jarenlange normalisering van extreemrechtse discours en het gebrek aan een echt sociaal beleid loert het gevaar weer om de hoek. Extreemrechts laat zich een sociaal gelaat uitschijnen terwijl het een asociaal beleid wil voeren. Hun mandatarissen stemmen vaak tegen wetten die werkende mensen vooruit helpen. Daarnaast maken ze gebruik van ontevredenheden van mensen en spelen ze in op gevoelens van de mensen. Als we de nazi’s mochten geloven lagen joden, vakbonden, socialisten en anderen aan de basis van elke crisis. Zij waren de zondebok van alles dat misliep.

Vandaag zien we parallellen. Alles dat niet ‘Vlaams’ is, wordt geviseerd. Ook de vakbonden deugen volgens hen niet. Want de vakbonden brengen een andere boodschap uit dan wat ze liever willen horen. Het ABVV staat voor solidariteit, gelijkheid en democratie. In Vlaanderen dreigen ze in 2024, zeker op lokaal niveau, aan de macht te komen. Daarom is het vandaag tijd om 8 mei terug een plek te geven die ze verdient als een feestdag die de herinnering aan de bevrijding en tegen het fascisme levend kunnen houden en onze solidaire en verdraagzame samenleving kunnen vrijwaren. Laat ook jouw stem horen. Deel de oproep van de 8 meicoalitie en doe mee met de acties.

• Herdenking: zondag 7 mei 2023 om 11u – Fort Breendonk
• Actiedag: maandag 8 mei 2023 – in heel het land

Over Ellen De Soete

Ellen is kindbegeleidster in Brugge en vakbondsmilitant bij ACOD. Daarnaast is ze ook initiatiefneemster van de 8 meicoalitie. Ze is een kind van het verzet. De ouders van Ellen zaten in het verzet en werden opgepakt door nazi’s. Haar moeder werd zwaar gefolterd door de Gestapo en zweeg 70 jaar lang, tot op het einde van haar leven. Haar volledige verhaal samen met andere twaalf getuigen is te zien op de Canvas-reeks Kinderen van het verzet.