De zogenaamde ‘witte kassa’ heeft een positief effect voor de Horeca, maar zou nog uitgebreid moeten worden.

// een bijdrage van Horval

Om de strijd aan te gaan tegen btw-fraude en zwartwerk is sinds 2016 ieder horecaonderneming met een omzetcijfer uit maaltijden van meer dan 25.000 euro (exclusief btw) per jaar verplicht om een geregistreerd kassasysteem (GKS) te installeren, de zogenaamde ‘witte kassa’. Ter compensatie voor de invoering van het geregistreerd kassasysteem had de regering het systeem van de flexi-jobs en de ‘goedkope’ overuren, specifiek voor de Horecasector, ingevoerd waarbij een fiscale en sociale vrijstelling mogelijk is.

Nog veel inbreuken

Het aantal geregistreerde kassasystemen in Vlaanderen is groot en het aantal neemt toe in Brussel en Wallonië, waar er tot nu toe een serieuze achterstand was.

Dat betekent echter nog niet dat de witte kassa ook correct wordt gebruikt of dat er geen zwartwerk bestaat. We kennen allemaal het ‘pro forma’ kasticket dat in een aantal horecazaken wordt afgeleverd alvorens te betalen. Dit ticket wordt voorgesteld als het effectieve kasticket, maar de klant zou na betaling het echte btw-kassaticket moeten ontvangen. Dat er dus nog vele inbreuken zijn, is ook precies wat de controles aantonen.

Positief op vlak van fiscale fraude

Het Rekenhof bracht een verslag uit om te evalueren of het GKS een positieve invloed heeft gehad op de strijd tegen fiscale fraude. Het Hof acht dat de fiscale administratie makkelijker fraude door manipulatie van kassagegevens kan opsporen dankzij het GKS.

Er wordt vastgesteld dat er nog veel zwartwerk is in de horeca. 53% van de in 2021 gecontroleerde bedrijven werden op heterdaad betrapt op zwartwerk! Blijkbaar zouden deze cijfers te wijten zijn aan een doelgerichtere controle die mogelijk werd gemaakt door gebruik te maken van het geregistreerd kassasysteem.

GKS uitbreiden

Momenteel stelt Horeca Vlaanderen (patronale bank) voor om het geregistreerd kassasysteem toe te passen op alle zaken uit de Horecasector, alle horeca-verkooppunten, van pubs tot voetbalcafetaria’s. Horeca Vlaanderen vraagt hierbij een extra compensatie: een btw-verlaging naar 6% op non-alcoholische dranken.

Het staat buiten kijf dat het geregistreerd kassasysteem een doelgerichtere en efficiëntere controle mogelijk maakt in de strijd tegen zwartwerk en fiscale fraude. Met het systeem zou je zelfs twee vliegen in één klap kunnen slaan: men zou er ook de strijd tegen oneerlijke concurrentie mee kunnen aangaan. Frauderende bedrijven kunnen namelijk makkelijker hun prijzen doen zakken ten opzichte van bedrijven die de regels volgen. Een algemene toepassing van het GSK en meer doeltreffende controles zullen een gelijker speelveld tot stand brengen.

ABVV Horval is voorstander van het voorstel van Horeca Vlaanderen, omdat de sector zo zal kunnen vechten tegen oneerlijke concurrentie en de nog steeds aanwezige fraude.

Er dient ook opgemerkt te worden dat hierdoor ook het regelgevend kader van het GKS kan vereenvoudigd worden, zoals aangeprezen door het Rekenhof. Het toepassingsgebied ervan is in de praktijk immers redelijk complex om te bepalen door de wettelijke uitzonderingen. Daardoor staat de deur soms open voor misbruik (afhaalmaaltijden worden bijvoorbeeld niet meegerekend voor de drempel van het omzetcijfer van 25.000 euro).

Naar een online GKS

Het Rekenhof preciseert dat de fiscale overheid steeds ter plaatse moet gaan om het correcte gebruik van het GKS te controleren. Het Hof is van oordeel dat de fiscale overheid online toegang zou moeten hebben tot het systeem om de selectie te optimaliseren en om de controles doeltreffender te maken. In de toekomst zouden we moeten overgaan naar een GKS dat verbonden is met een online netwerk en dat tevens de arbeidstijd van de werknemers op deze wijze kan registreren zodat sociale fraude tot het verleden behoort.