Tot 12 november waren alle ogen gericht op het Schotse Glasgow. Daar vond de 26ste VN-Klimaattop (COP26) plaatsvindt. Op deze bijeenkomst wordt er op mondiaal niveau naar oplossingen gezocht om de klimaatontwrichting tegen te gaan. Een ABVV-delegatie was aanwezig om de discussies ter plaatse te kunnen volgen
Vakbond en milieubeweging: één front voor de toekomst
Volgens Sacha Dierckx, economisch adviseur op de ABVV-studiedienst, moet de klimaattransitie een ‘rechtvaardige transitie’ worden. Een ‘just transition’ in het Engels. “Die plaatst werknemers centraal, met aandacht voor sociale dialoog en werknemersinspraak. De ‘just transition’ biedt betere sociale bescherming, groene jobs, onderwijs en opleiding, en publieke investeringen in sociaal rechtvaardige oplossingen.”
Gevaarlijk
“Dat concept ontbrak volledige in de speech van premier Alexander De Croo in Glasgow.” Hij had het vooral over duurzame technologische innovaties om de strijd met klimaatverandering te winnen. Maar volgens Sacha Dierckx is dit “gevaarlijk en slecht klimaatbeleid. We kunnen niet alleen rekenen op technologische innovaties waarvan we nog niet zeker zijn dat ze er zullen komen in de toekomst.”
“Concept van rechtvaardige transitie ontbrak in de toespraak van de premier”
Ondertussen sloeg ons land een mal figuur in Schotland, omdat de verschillende bevoegdheidsniveaus het maar niet eens kunnen worden over hun klimaatambities.
“In België werd er vooral gekeken naar de Vlaamse overheid. Die kwam met een plan om de CO2-uitstoot met 40% terug te dringen tegen 2030. Dat is niet alleen veel te weinig, maar bovendien werd het sociaal klimaatbeleid ‘vergeten’. Het plan bevat geen grote investeringen in openbaar vervoer na jaren van uitholling van De Lijn. Het bevat geen grote toename van energiezuinige sociale woningen, en geen grote overheidsinvesteringen in collectieve renovatie en hernieuwbare energie.”
Conclusies
Het is ondertussen de gewoonte: op de COP hoef je geen revolutionaire maatregelen te verwachten. Het is “te veel goednieuwsshow, te rooskleurige cijfers en te weinig daadkracht”, zo zegt Dirk Draulans in Knack.
Dat klopt, al zijn er toch hoopgevende signalen op te pikken. Het slotakkoord, ondertekend door 197 landen, bevat de ambitie om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius. Het is de bedoeling steenkool af te bouwen, CO2-uitstoot drastisch te verminderen, een einde te maken aan ‘vervuilende’ subsidies en de ontbossing tegen 2030 een halt toe te roepen.
“Geen revolutie, wel hoop”
Niet revolutionairs, al lezen we bij de Bond Beter Leefmilieu dat er “hoop is dat dit zorgt voor een jaarlijks, aanzwellend momentum, waarbij elke COP scherpstelt op de vooruitgang richting 2030.” Te weinig daadkracht dus. Dat is absoluut geen verrassing. Het zal aan de burger zijn, en aan het brede middenveld, om overheden wereldwijd tot concrete actie te dwingen. Zo is het altijd geweest doorheen de geschiedenis en zo zal het ook zijn in de strijd tegen klimaatverandering.
