De kosten voor levensonderhoud blijven toenemen. Als de lonen niet gedeblokkeerd raken, moeten de bedrijven misschien geblokkeerd worden.

// een bijdrage van Horval

“Energieprijzen blijven (fel) stijgen en dus schiet de gas- en electriciteitsfactuur de hoogte in”, “Blinde paniek op de energiemarkt”, zo luiden de krantenkoppen de afgelopen dagen. Het ene persbericht na het andere gaat over de enorme stijging van de energie- en brandstofprijzen en de conclusie is overal hetzelfde: de Belgen zullen een hogere factuur voorgeschoteld krijgen.

Tsunami

De Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) bekent kleur: een stijging tot meer dan €700 tussen april 2021 en maart 2022. De brandstofprijzen bereiken sinds enkele jaren ongekende hoogtes: meer dan 20% stijging in amper één jaar.

+20% in de energieprijs op amper één jaar tijd

Kunnen de werknemers op tegen deze golf, of zullen we maar zeggen tsunami, van energie- en brandstofprijsstijgingen? Laat ons even terugdenken aan wat op de onderhandelingstafel ligt in de sectoren.

Een loonmarge beperkt tot maximum 0,4%. In het beste geval zijn dit dus enkele luttele euro’s extra per maand voor de werknemers. Een anekdotisch bedrag. Voor sommige bazen is dit bedrag zelfs al te hoog en wordt er intens over gediscussieerd.

Cheques

Het idee van een coronapremie doet de ronde, in de vorm van een consumptiecheque van maximaal €500, waarbij slechts enkelen het volledige bedrag krijgen van de werkgevers. Voor de andere, ofwel de meeste werknemers, voeren de vakorganisaties moeilijke onderhandelingen in een poging om het bedrag van de premie maximaal op te krikken.

In plaats van alleen tips te geven aan de Belgen voor een lagere energiefactuur, moet er ook een uitleg gegeven geworden aan de bazen en de politici – die zich wegsteken achter de wet van ’96, herzien door de regering-Michel in 2017 – hoe belangrijk het is om de lonen fatsoenlijk te verhogen. Hoe kunnen de werknemers anders omgaan met een leven dat steeds duurder wordt? Zéker na een crisis als die van het afgelopen anderhalf jaar?

Kruimels

De imperatieve loonmarge van 0,4% lost niets op, integendeel. De vakorganisaties krijgen slechts een kruimel als onderhandelingsmarge, maar de bazen zijn zo vraatzuchtig geworden dat zelfs een kruimel al te veel is. Maar wat blijft er dan nog over voor werknemers? Enkel de angst om niet rond te komen op het einde van de maand. En een onrechtvaardigheidsgevoel over de massale winst van hun bazen, en toenemende woede.

Een imperatieve loonmarge van 0,4% lost niets op

Als de lonen van de werknemers verpletterd worden, zal die woede niet verdwijnen. Als de regering Oost-Indisch doof blijft voor de acties van de werknemers, als de bazen hun rug toekeren naar hun eisen, dan is er geen andere oplossing dan de bedrijven in het vizier te nemen. Wordt de wet van ’96 niet gedeblokkeerd en komt er geen antwoord op de steeds hogere kosten voor levensonderhoud, dan zullen de bedrijven geblokkeerd worden. Dan kan er geen sprake zijn van sociale vrede.