Een eindejaarspremie of ‘dertiende maand’ is voor velen een welgekomen extraatje op het einde van het jaar. Heb jij er recht op? Hoeveel bedraagt ze?

Heb ik er recht op?

Er is geen algemene wet die stelt dat àlle werknemers sowieso recht hebben op een eindejaarspremie. Je hebt er wettelijk gezien wel recht op als dit is vastgelegd in:

• een collectieve arbeidsovereenkomst (cao, afspraken over loon- en werkvoorwaarden) voor de sector of het bedrijf waarin je werkt;
• je individuele arbeidsovereenkomst, je ‘contract’;
• het arbeidsreglement;
• of wanneer het een gewoonte is in je bedrijf om dit jaarlijks te betalen of er een belofte is van je werkgever om deze premie te geven.

De meeste sectoren in de privé voorzien een eindejaarspremie voor de werknemers. Het bedrag en de voorwaarden worden doorgaans vastgelegd in sectorale afspraken.

Welke vorm?

Er zijn verschillende wijzen waarop een eindejaarspremie wordt berekend. Je kunt een eindejaarspremie ontvangen als een:

• ‘dertiende maand’, het bedrag komt dan overeen met je brutomaandloon;
• een bepaald percentage van je brutomaandloon/jaarloon
• een vast bedrag;
• een variabel bedrag volgens een bepaalde formule.

Is dit loon?

De eindejaarspremie wordt beschouwd als loon. Ze is onderworpen aan zowel sociale zekerheidsbijdragen (13,07%), als bedrijfsvoorheffing. Net zoals vakantiegeld wordt deze premie gezien als een ‘uitzonderlijke vergoeding’ die dan ook meer belast wordt dan je gewoon loon. De bedrijfsvoorheffing, die afhangt van de belastingschijf waarin je brutojaarloon valt, is hier een pak hoger (maximaal 53,50%).

Wanneer en hoe wordt dit betaald?

De betaling gebeurt op het einde van het jaar of op de datum die is voorzien in de collectieve arbeidsovereenkomst, de individuele overeenkomst of het arbeidsreglement.

Het kan zijn dat de premie gewoon op je rekening gestort wordt zoals je loon. In andere sectoren is er een Fonds voor Bestaanszekerheid (bijv. in de bouw en de horeca) of een Sociaal Fonds (uitzendkrachten). Je krijgt dan een document dat je indient bij het ABVV (of bij het Fonds als je geen lid bent). Daarna stort het ABVV de premie op jouw rekening.

Wat als ik minder gewerkt heb?

Je eindejaarspremie bouw je op met je geleverde prestaties doorheen het jaar. In veel sectoren worden periodes waarin je niet werkte zoals ziekte van minder dan 3 maanden, zwangerschaps- en bevallingsrust, arbeidsongeval, tijdelijke werkloosheid … gelijkgesteld met effectieve prestaties. Deze periodes tellen dan volledig mee voor je eindejaarspremie. Bepaalde afwezigheden worden echter niet gelijkgesteld waardoor je dan slechts een deel van de premie ontvangt. De precieze regeling hangt af van de sector of het bedrijf.

Wat als ik nog maar net in dienst ben?

Doorgaans moet je een aantal maanden meegedraaid hebben. Vaak gaat het om drie maanden: ben je in oktober in dienst gekomen, dan heb je datzelfde jaar nog recht op de eindejaarspremie. In sommige sectoren heb je al sneller recht op de premie. In principe wordt je premie berekend in verhouding met de maanden tewerkstelling.

Wat als ik ontslag neem of ontslagen wordt?

Als je wordt ontslagen door je werkgever voor het einde van het jaar heb je in de meeste sectoren toch recht op je eindejaarspremie. Die wordt dan wel berekend op basis van de periode waarin je datzelfde jaar hebt gewerkt. Word je ontslagen om dringende redenen, dan heb je echter geen recht op je eindejaarspremie.

Neem je zelf ontslag, dan heb je meestal heb je geen recht op de eindejaarspremie. De regeling zal afhangen van de sector of het bedrijf.

Wat als ik interimmer ben?

Als uitzendkracht heb je ook recht op een eindejaarspremie als je voldoende dagen gewerkt hebt via één of meerdere interimkantoren. Werkte je minstens 65 dagen of 494 uren in een vijfdagenweek (of 78 dagen in een zesdagenweek) tussen 1 juli van het voorbije jaar en 30 juni van het lopende jaar? Dan heb je op het einde van het jaar recht op een eindejaarspremie van 8,33% van je brutoloon. Ook ziektedagen met gewaarborgd loon, afwezigheid bij een arbeidsongeval, betaalde feestdagen en vijf dagen tijdelijke werkloosheid tellen mee. In december ontvang je een formulier van het Sociaal Fonds voor Uitzendkrachten, wat je ondertekent en voor betaling doorgeeft aan je ABVV-delegee of het dichtstbijzijnde ABVV-kantoor. Als ABVV-lid heb je dan ook recht op een syndicale premie!