De syndicale inzet voor internationale solidariteit kent veel verschillende gedaantes. Koen Van Brabandt, medewerker bij de internationale dienst van de Algemene Centrale, vertelt over de genocide in Gaza, hoe we daar als vakbond mee omgaan en wat voor concrete acties we ondernemen.

Bij de Algemene Centrale roepen we onze militanten op om bij bedrijven die militair materiaal (of voor militair eindgebruik) aan Israël leveren, hierover tussen te komen in de sociale overlegorganen. Het doel is om zulke leveringen aan Israël te voorkomen.

Is het een taak van een vakbond om werkgevers op hun verantwoordelijkheid te wijzen?

Koen: “Absoluut! Net zoals we werkgevers wijzen op hun verantwoordelijkheid op vlak van veiligheid, gezondheid of arbeidsvoorwaarden, dragen ze ook een verantwoordelijkheid om te zorgen dat het eindproduct niet gebruikt wordt om mensenrechten te schenden. Dit is zowel een morele plicht, als een juridische verantwoordelijkheid.

In conflictsituaties zoals Palestina moeten bedrijven extra zorgvuldig omgaan met mensenrechten. Dit heet een verhoogde due diligence. Bedrijven mogen wettelijk niet bijdragen aan schendingen van internationaal recht in de bezette gebieden of bijdragen aan misdrijven als apartheid en genocide. Bedrijven kunnen daarvoor, net als overheden, gestraft worden.

Daar werd een volledig wettelijk kader voor vastgelegd in de VN richtlijnen. Deze gaan uit van drie pijlers met betrekking tot mensenrechten: beschermen, eerbiedigen en herstellen. Als vakbond ondersteunen we dit uiteraard volledig.

Mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden in Gaza en de Westelijke Jordaanoever worden al jarenlang uitgebreid gerapporteerd en bevestigd door het Internationaal Gerechtshof. De export of doorvoer van militaire goederen naar Israël moet daarom ook gestopt worden.

De militantenfiche die we ontwikkelden voor de scheikunde en petroleumsector is een goed instrument om onze delegees te sensibiliseren. Zo is het duidelijker wat je zelf op de werkvloer kan ondernemen om mensenrechten te vrijwaren.”

Wat zouden we als vakbond nog meer kunnen doen?

Koen: “We doen al veel: de Algemene Centrale steunt al meer dan 15 jaar een Palestijnse vakbond die de lokale werkomstandigheden probeert te verbeteren. We zijn ook een actieve partner in de  beleidsbeïnvloeding van Belgische politici en we zijn op Europees niveau actief in een syndicaal netwerk voor Palestina. We ijveren ook binnen de Europese en mondiale vakbondsfederaties voor Palestijnse rechten en sancties tegen Israël, zodat ook zij zich duidelijk uitspreken voor een rechtvaardige oplossing voor Palestina.

Ten slotte vragen we bedrijven en financiële instellingen om te desinvesteren in Israël. We weten welke bedrijven medeplichtig zijn aan mensenrechtenschendingen. We zullen ze op hun verantwoordelijkheid wijzen.”

“Bedrijven mogen wettelijk niet bijdragen aan schendingen van internationaal recht in de bezette gebieden of bijdragen aan misdrijven als apartheid en genocide.”

— Koen Van Brabandt, internationale dienst Algemene Centrale

Waarom is de verontwaardiging over andere wereldwijde conflicten minder?

Koen: “Onze solidariteit met het Palestijnse volk bestaat al jaar en dag. Het is een zeer onrechtvaardige situatie die al tientallen jaren aansleept. Er zijn in Gaza de voorbije periode minstens 65.000 mensen gedood, waarvan 18.000 kinderen. Er heerst hongersnood en Gaza is eigenlijk onbewoonbaar door de enorme vernielingen. Dat raakt ons hard.

Maar we hebben ook syndicale contacten in Europa, Afrika en Zuid-Amerika en ook daar staan we stil bij de lokale realiteit. Gelukkig zijn de situaties daar niet altijd even dodelijk. Maar syndicale rechten en mensenrechten staan overal onder druk door rechtse en extreemrechtse regeringen. Trump en vele wereldwijde copycats trekken de macht meer en meer naar zich toe. De vakbond moet zich samen met andere middenveldorganisaties verenigen om onze rechten te vrijwaren en de werknemers en meest kwetsbaren in de samenleving te verdedigen.”